Myślenie tradycyjne

Myślenie krytyczne.

Myślenie krytyczne (grec. Kritikos – osądzać) – analiza, ocena, argumentacja.

  1. Narzędzia - dyskusje, debaty, system opozycyjności, dialektyka.
  2. Wyniki - ocenianie, opiniowanie, brak porozumienia lub kompromis, ugoda, konsensus.
  3. Zastosowanie - polityka, sądownictwo, szkolnictwo, gospodarka, życie codzienne.
  4. Pułapki - cała inteligencja jednostki jest skierowana tylko na obronę własnego poglądu, konieczność odrzucenia jednego poglądu dla zaakceptowania nowego, udział emocji na początku procesu, brak współpracy, konflikty nawet na szeroką skalę.
  5. Ograniczenia - niczego nie generuje, brak postępu, ugruntowanie istniejących sytuacji, niska skuteczność działań.

Myślenie logiczne.

Myślenie logiczne (grec. Logos – rozum, słowo, myśl) - System możliwości - tezy, hipotezy, analiza, ocena, argumentacja, dialektyka, retoryka paradoks.

  1. Narzędzia - badania, publikacje, statystyki, dyskusje, debaty, wykłady.
  2. Wyniki - postęp w nauce i technologii.
  3. Zastosowanie - nauka, szkolnictwo.
  4. Pułapki - konieczność udowodnienia swojej tezy lub hipotezy przesłania pojawiające się nowe rozwiązania, rywalizacja czasem źle rozumiana, poprawnie logiczne rozumowanie oparte na fałszywym założeniu da fałszywy wynik, ale jest uznawany ponieważ sposób rozumowania był logiczny, duży udział myślenia krytycznego wraz z jego wadami.
  5. Ograniczenia: tylko z góry określone kierunki rozwoju.

Myślenie kreatywne.

Myślenie kreatywne (łac. Creatus - twórczy) – wizja.

  1. Narzędzia - skojarzenia i intuicja, często w powiązaniu z już istniejącymi ideami.
  2. Wyniki - powstanie nowych koncepcji, oryginalne rozwiązania, powstawanie nowych technik, poszerzanie pola percepcji.
  3. Zastosowanie - sztuka, gospodarka, czasem nauka, życie codzienne.
  4. Pułapki: brak konkretnych narzędzi uniemożliwia rozpowszechnianie metody, niezrozumienie, niepoważne traktowanie, wyalienowanie, rywalizacja.
  5. Ograniczenia - elitarność, czasem brak konkretnych zastosowań.

Zmiana

Celowo wykonywany proces do przeprowadzenia, którego istnieją odpowiednie narzędzia, służące do kierowania uwagą, którą można dowolnie sterować.

W myśleniu tradycyjnym uwaga krążyła tylko w ramach wzorca utrwalonego przez dotychczasowe doświadczenia i myśleniu tradycyjnym uwaga krążyła tylko w ramach wzorca utrwalonego przez dotychczasowe doświadczenia i pozostawaliśmy uwięzieni (inteligentni ludzie często konformiści, szybko poznają reguły i poruszają się sprawnie w ich ramach), a twórczość, kreatywność, innowacyjność pozostawały domeną buntowników (nie akceptujących utartych schematów).
W myśleniu lateralnym „inteligentni konformiści” okazują się być lepszymi twórcami niż buntownicy, ponieważ lepiej opanowują reguły gry. Kreatywność przestaje być ryzykowna.

Myslenie lateralne (określenie z 1967 roku autor – Edward De Bono) Dążność do poszukiwania lepszych rozwiązań bez odrzucania dotychczasowych, bazująca na poszerzaniu pola percepcji i przekierowaniu punktu uwagi.
Ekslektyka (przeciwieństwo krytyki) – wydobycie z każdej sytuacji tego co ma wartość, nie ważne po czyjej stronie się znajduje.

  1. Narzędzia - opracowane metody dla konkretnego procesu:
    1. Projektowego – ZWI (Zalety, Wady, Informacje), Metoda Odskoczni, Prowokacji i Kroku Naprzód, Metoda Odrzucania, Metoda Bodźca Losowego,
    2. Decyzyjnego – SIN (skutki i następstwa), Metoda Rozwiazanie Doskonałe,
    3. Post decyzyjnego – Nacisk na Wpasowanie,
    4. Motywacyjnego - Bańki Logiczne,
    5. Negocjacji – WG – WD (Wartości Główne, Wartości Drugorzędne), słowa wartościujące,
    6. Działań operatywnych - Najlepsza Pozycja,
    7. Twórczego – WM ( Winien – Ma), Bodźce losowe, Abstrachowanie, Metoda Odskoczni.

    Wielość metod i możliwość kombinacji i stosowania ich wymiennie.

  2. Wyniki - generuje nowe rozwiązania, odkrycia, powstawanie nowych dziedzin i technik, postęp w działaniach, rozwiązania atrakcyjne dla wielu stron, współpraca, skuteczność działań, szybkość i oszczędność procesów decyzyjnych, poszerzanie pola percepcji, przyjemność z procesu myślowego, miejsce dla poczucia humoru.
  3. Zastosowanie - nauka, gospodarka, szkolnictwo, sztuka, polityka, sądownictwo, życie codzienne.
  4. Pułapki - ciągłe poszukiwanie nowego i lepszego.
  5. Ograniczenia - zbyt mało rozpowszechnione.